Μια ανησυχία που ακούω από πολλούς θεραπευόμενους αλλά και φίλους είναι το πως να συστήσουν σε κάποιο άτομο κοντινό τους να ξεκινήσει ψυχοθεραπεία. Πως να φέρεις το θέμα στην επιφάνεια χωρίς να προσβάλλεις το άτομο που αγαπάς και θέλεις να το βοηθήσεις; Πως ρίχνεις την ιδέα; Πως μιλάς για την αξία του να κάνεις ψυχοθεραπευτικές συνεδρίες;
Τρόποι για να δώσεις συστάσεις
Εχεμύθεια
Είναι σημαντικό να νιώθουμε ασφάλεια για το θεραπευτικό πλαίσιο που συστήνουμε, ότι τηρείται το απόρρητο και υπάρχει απόλυτη εμπιστευτικότητα των πληροφοριών που μοιράζεται ένα άτομο εντός της θεραπείας.
Μίλα για τα οφέλη της ψυχοθεραπείας
Για να μιλήσεις για τα οφέλη της ψυχοθεραπείας χωρίς να ακουστείς επικριτικά, επικεντρώσου στο πώς η θεραπεία μπορεί να είναι ένα εργαλείο προσωπικής ανάπτυξης και ενδυνάμωσης. Αντί να υπονοήσεις ότι το άτομο έχει κάτι “λάθος”, τόνισε ότι η ψυχοθεραπεία βοηθά στη διαχείριση των συναισθημάτων και στην κατανόηση καταστάσεων. Μπορείς επίσης να μοιραστείς παραδείγματα ανθρώπων που έχουν βρει ωφέλιμη την ψυχοθεραπεία, ώστε να κατανοήσουν ότι είναι μια κοινή και αποδεκτή διαδικασία, που προσφέρει υποστήριξη και καθοδήγηση χωρίς κριτική διάθεση.
Μίλησε για τη δική σου θεραπεία
Αν έχεις κάνει ψυχοθεραπεία, ο καλύτερος τρόπος για να κάνεις μία σύσταση είναι να μιλήσεις για τη δική σου θεραπεία. Όχι να το “πουλήσεις” αλλά να μιλήσεις για τη δική σου προσωπική εμπειρία. Να εξηγήσεις πως ένιωσες μέσα στη θεραπεία, όλα τα οφέλη που πήρες, το χώρο και το χρόνο που σου δόθηκε να εκφράσεις όλα αυτά που ήθελες, τι ανακάλυψες και εντυπωσιάστηκες και πως τι αποτελέσματα είδες. Άτομα που δεν έχουν ξανακάνει ψυχοθεραπεία τους είναι συχνά δύσκολο να το κάνουν εικόνα. Δωσ’ τους μια εικόνα!
Μπορείς να κάνεις μια σύσταση λέγοντας: “Η ψυχοθεραπεία ήταν εξαιρετική για εμένα και πιστεύω ότι θα είναι αρκετά βοηθητική και για εσένα.” ή απλώς: “Ξέρεις, νομίζω ότι μπορεί να χρειάζεσαι μια βοήθεια”.
Πρότεινε να πάτε μαζί στην πρώτη συνεδρία
Το να προσφέρεις σε ένα φιλικό ή/και αγαπημένο άτομο να πάτε μαζί στην πρώτη ψυχοθεραπευτική συνεδρία είναι ένας τρόπος να νιώσει πιο οικεία και άνετα. Ίσως μέσα από τη δική σου άνεση και εμπειρία στη θεραπεία να μπορέσεις να βοηθήσεις ένα άλλο άτομο να κάνει μια νέα αρχή.
Μην εστιάζεις σε συγκεκριμένο θεραπευτή
Μην προσκολλάς στην ιδέα ότι το φιλικό ή/και αγαπημένο άτομο πρέπει να δει το συγκεκριμένο θεραπευτή που έχεις στο μυαλό σου. Πρότεινε ένα θεραπευτή σαν μια αρχή. Το να δεις ένα θεραπευτή για μια πρώτη φορά δεν πρέπει να μοιάζει σαν εγγραφή σε ετήσια συνδρομή. Πολλά άτομα δοκιμάζουν διαφορετικές,-ούς θεραπεύτριες,-ές. Οι καλοί θεραπευτές όχι μόνο το γνωρίζουν αυτό, αλλά και καταλαβαίνουν. Θα χρειαστεί, ίσως, να πληρώσει μερικές πρώτες συνεδρίες αλλά είναι προτιμότερο να βρει τον κατάλληλο θεραπευτή.
Προσδοκίες
Σημαντικό είναι, επίσης, να βοηθήσεις το άτομο να θέσει ρεαλιστικές προσδοκίες. Δε μπορεί να περιμένει να λυθούν όλα από την πρώτη συνεδρία. Είναι σημαντικό, όμως, ολοκληρώνοντας την πρώτη συνεδρία να έχει μια πολύ καλή πρώτη άποψη από το πως θα ήταν θα δουλέψει με ένα θεραπευτή. Όταν δίνεις μία σύσταση, ενθάρρυνε το άτομο να είναι επιλεκτικό.
Θεραπευτική σχέση
Η απόφαση να αναπτύξεις οποιαδήποτε διαπροσωπική σχέση ενέχει κάποιο άγχος. Η απόφαση να μιλήσεις σε ένα θεραπευτή μπορεί να έχει το ίδιο συναίσθημα. Όταν αποφασίζεις να συναντήσεις ένα θεραπευτή, έρχεσαι αντιμέτωπη,-ο(ς) με πολλές προκλήσεις:
– Θα πρέπει να βασιστώ σε κάποιο άλλο άτομο να με βοηθήσει και να με υποστηρίξει;
– Θα αποκαλύψω τα προβλήματα μου;
– Θα εμπιστευτώ κάποιον άγνωστο;
– Θα χρειαστεί να αντικρύσω αυτά που απέφευγα τόσο καιρό;
Όταν συστήνουμε σε κάποιο άτομο να ξεκινήσει ψυχοθεραπεία είναι καλό να φέρουμε στο νου τις φοβίες και τα άγχη που μπορεί να έχει! Η δήλωση: “Σου συστήνω να μιλήσεις με ένα ψυχοθεραπευτή.” μπορεί να ακούγεται απλή, αλλά μπορεί να προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις και σκέψεις στο άτομο που το ακούει.
Τι κάνεις αν κάποιος θεωρεί τη ψυχοθεραπεία ταμπού;
Αν κάποιος πιστεύει ότι η ψυχοθεραπεία είναι ταμπού, η προσέγγισή σου πρέπει να είναι διακριτική και ενημερωτική. Μπορείς να ξεκινήσεις εξηγώντας ότι η ψυχική υγεία είναι εξίσου σημαντική με τη σωματική υγεία. Όπως θα απευθυνόταν σε έναν γιατρό για σωματικά συμπτώματα, έτσι και η ψυχοθεραπεία βοηθά να αντιμετωπιστούν συναισθηματικές ή ψυχικές προκλήσεις.
Είναι χρήσιμο να αναφερθείς στην ψυχοθεραπεία ως κάτι φυσιολογικό και καθολικά αποδεκτό σε πολλές κοινωνίες, και πως πολλές δημόσιες προσωπικότητες και επαγγελματίες προάγουν την αξία της ψυχοθεραπείας. Ένα άλλο στοιχείο που μπορείς να αναδείξεις είναι ότι η ψυχοθεραπεία δεν είναι μόνο για περιπτώσεις σοβαρών ψυχικών προβλημάτων, αλλά βοηθά και με καθημερινά ζητήματα, όπως το άγχος, οι σχέσεις ή η διαχείριση της πίεσης.
Ακόμα, μπορείς να παρουσιάσεις την ψυχοθεραπεία ως έναν τρόπο βελτίωσης της ποιότητας ζωής και ενίσχυσης της συναισθηματικής ανθεκτικότητας. Προσφέροντας αυτές τις πληροφορίες χωρίς κριτική, θα βοηθήσεις να ανοίξει ο δρόμος για μια πιο θετική και αποδεκτή άποψη για την ψυχοθεραπεία, δίνοντας έμφαση στα οφέλη της χωρίς να επικεντρωθείς σε στερεότυπα ή αρνητικές προκαταλήψεις.
Παράδειγμα σύστασης ατόμου για ψυχοθεραπεία
Ιδού ένα παράδειγμα του πως μπορείς να μιλήσεις σε κάποιο άτομο για να κλείσει την πρώτη του συνεδρία για ψυχοθεραπεία (χωρίς να φρικάρει!):
“Σε βλέπω το τελευταίο διάστημα να υποφέρεις πολύ και μου έχεις πει ότι δε σου αρέσει αυτή η κατάσταση, οπότε σκεφτόμουν ότι η θεραπεία θα σου ήταν χρήσιμη. Εννοείται, είναι δικιά σου απόφαση αν θέλεις να πας, αλλά έχω το όνομα ενός ανθρώπου που πιστεύω θα μπορούσε να σε βοηθήσει. Φυσικά, δεν υπάρχει εγγύηση, και, ίσως, μπορεί να χρειαστεί να επισκεφθείς και κάποιους άλλους μέχρι να βρεις τον κατάλληλο. Όπως και ‘χει, αν θέλεις να πας, θα ήταν βοηθητικό. Θέλεις να σου δώσω τα στοιχεία του;”
Μπορείς να το εκφράσεις με όποιον τρόπο θέλεις, αλλά τα κύρια σημεία βρίσκονται εδώ:
- Δείχνεις να πονάς, οπότε αξίζει να δοκιμάσεις την ψυχοθεραπεία.
- Είναι δικιά σου η απόφαση.
- Δε δεσμεύεσαι για μια ζωή στον καναπέ του θεραπευτή, μόνο για μία συνεδρία.
- Δεν υπάρχει εγγύηση ότι θα είναι αποτελεσματικό, αλλά ο μόνος τρόπος για να το μάθεις είναι να δοκιμάσεις.
Αυτή η προσέγγιση δεν εγγυάται ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα, αλλά πιστεύω δίνει μεγαλύτερες πιθανότητες ότι το άτομο θα νιώσει ενδιαφέρον και φροντίδα από εσένα, ώστε να πάρει την απόφαση, και να έχει τις πιο ρεαλιστικές προσδοκίες.
