Η επιστήμη εξηγεί πως ρωτώντας τον εαυτό σου αυτές τις 3 ερωτήσεις κάθε πρωί μπορούν να αλλάξουν τον εγκέφαλό σου και να κάνουν τη ζωή σου καλύτερη.
Σύμφωνα με την Telegraph (UK),
το εύρος προσοχής του μέσου ανθρώπου έχει πέσει από τα 12 δευτερόλεπτα το 2000,
στα περίπου 8 δευτερόλεπτα. Τα χρυσόψαρα, παρεπιπτόντως, πιστεύεται ότι το εύρος
προσοχής τους είναι στα 9 δευτερόλεπτα.
Σκέψου το εξής: Έχουμε
έλεγχο του εγκεφάλου μας;
Αλήθεια, δώσε λίγο χρόνο σε αυτή τη σκέψη. Μην προχωρήσεις
προτού δώσεις ένα λεπτό σε αυτή τη σκέψη.
…59… 58…
…
3…2…1…
Έτοιμος;
Τώρα, κοίταξε να δεις, η φυσική μας τάση είναι να απαντήσουμε
κάτι του τύπου: «Ναιιιι, εννοείται!! Ο εγκέφαλος είναι μες το δικό μου σώμα» ή «Ποιος
άλλος θα είχε το έλεγχο;»
Σίγουρα ο εγκέφαλος ανήκει σε εσένα… αλλά έχεις τον έλεγχο;
Μερικοί από τους μεγαλύτερους νευροεπιστήμονες λένε «Όχι» σε κάποιο βαθμό. Στην
πραγματικότητα, τα στατιστικά δείχνουν ότι την περισσότερη ώρα ο εγκέφαλός μας είναι
περίπου στον «αυτόματο πιλότο».
Μερικά παραδείγματα:
- Είσαι σε δίαιτα και πρόγραμμα γυμναστικής, αλλά
για κάποιον λόγο – παρά την εξαιρετική σου κρίση και λογική και τις καλύτερες
των προθέσεων – δε μπορείς να αποτρέψεις τον εαυτό σου από το να φάει αυτό το
σοκολατάκι/κρέπα ή βλέπεις τον εαυτό σου να ξεκινάει γυμναστήριο για μια εβδομάδα
συνεχόμενα και μετά να μην συνεχίζει. - Έχεις υποσχεθεί στον εαυτό σου να σταματήσεις τις
αρνητικές σκέψεις και την αυτοκριτική αλλά για κάποιο λόγο βλέπεις να βυθίζεσαι
πάλι σε αυτές.
Μπορεί να ταυτίζεσαι ή όχι με αυτά τα παραδείγματα. Η ουσία
είναι ότι: όλοι έχουμε κάνει κάποιες σκέψεις που δε θέλαμε ή όλοι έχουμε βρεθεί
σε κάποια φάση να κάνουμε πράγματα που δε θέλαμε και δεν καταλαβαίνουμε το λόγο
γιατί συμβαίνει αυτό.
Η πιο απλή απάντηση στην ερώτηση αν έχουμε το έλεγχο του
εγκεφάλου μας είναι «Ναι και όχι». Είναι χαζό να θεωρούμε ότι δεν έχουμε έλεγχο
– εξάλλου, πετυχαίνουμε κάποια (ή αρκετά) από τα πράγματα που θέλουμε να κάνουμε.
Αλλά είμαστε στον αυτόματο πιλότο πολλέέέές φορές. Ίσως τρώμε στον αυτόματο,
οδηγάμε στον αυτόματο, σκεπτόμαστε στον αυτόματο, ακούμε στον αυτόματο, μιλάμε
στον αυτόματο.
Γιατί όμως;
Πολύ απλά, γιατί ο εγκέφαλος μας είναι «τεμπέλης» κατά βάση.
Ο εγκέφαλος είναι εξαιρετικά πολύπλοκος και έχει εξελιχθεί στο να βρίσκει τρόπους
να λειτουργεί πιο αποτελεσματικά και ξεκούραστα. Ο εγκέφαλος, επίσης, έχει ένα
εξαιρετικό μηχανισμό να αναγνωρίζει επαναμβανόμενα μοτίβα (patterns) – είναι σχεδιασμένο να συνδέει
αφηρημένες έννοιες έτσι ώστε να δώσει εξήγηση σε αυτά που συμβαίνουν στο περιβάλλον.
Για αυτό είναι δύσκολο να ξεφύγουμε από τις συνήθειες μας μόλις έχουν εδραιωθεί.
Χωρίς κατάλληλη «εκπαίδευση» ο εγκέφαλος παραμένει στον αυτόματο
πιλότο για ένα δυσανάλογα μεγάλο διάστημα του χρόνου.
Η «επανεκπαίδευση» του μυαλού δε χρειάζεται να είναι μια
λεπτομερής πολύπλοκη διαδικασία. Στην πραγματικότητα, επιτυγχάνοντας να απομνημονεύσεις
αυτές τις 3 βασικές ερωτήσεις μπορεί να σε βοηθήσει να απλοποιήσεις οποιαδήποτε
πρόκληση, πρόβλημα ή απόφαση που αντιμετωπίζουμε – μικρή ή μεγάλη.
ΡΩΤΩΝΤΑΣ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ
ΣΟΥ ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΘΕ ΠΡΩΙ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΑΛΛΑΞΟΥΝ ΤΟΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟ ΤΟΥ
ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ ΣΟΥ.
Κάθε πρωί, δεσμεύσου να ρωτάς αυτές τις 3 ερωτήσεις κατά την
περίοδο που αντιμετωπίζεις μια πρόκληση/πρόβλημα/απόφαση.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ;
ΠΩΣ ΘΑ ΤΟ ΕΠΙΤΥΧΩ;
ΠΟΙΟΣ ΘΑ ΣΥΜΜΕΤΕΧΕΙ ΣΕ ΑΥΤΟ;
- ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ (ΣΕ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΘΕΛΩ ΝΑ ΚΑΝΩ/ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΟΥ);
Για παράδειγμα, πολλοί από εμάς αποφασίζουμε ότι «θέλω να γυμναστώ». Αυτό είναι λίγο αφηρημένο σαν έννοια και χρειάζεται να γίνει πιο συγκεκριμένο. Γιατί είναι σημαντικό για εμένα να γυμναστώ; Για να φαίνομαι πιο όμορφος; Για να μειώσω τη χοληστερόλη μου; Για να αποτελέσω πρότυπο στα παιδιά/ανήψια/βαφτιστήρια μου;
Γιατί είναι πραγματικά σημαντικό το να μειώσω το βάρος μου; Ή να πάρω προαγωγή; Ή να τελειώσω τη σχολή μου; Ή το να ξεκινήσω μια επιχείρηση δική μου; Ή να κόψω το κάπνισμα;
Τι είναι πραγματικά σημαντικό για εμένα στην παρούσα φάση της ζωής μου; Με τι δε μπορώ να κάνω χωρίς και δεν το διαπραγματεύομαι; Και κάνοντας αυτή την ερώτηση μπορώ να ανακαλύψω ότι άλλα πράγματα είναι πιο ψηλά στην ιεραρχία και στις προτεραιότητες μου από αυτό που έχω βάλει ως στόχο, όπως το να απολαύσω ένα γεύμα με το σύντροφό μου, να ξεκουραστώ λίγο παραπάνω από τη δουλειά, να κάνω κάτι που πραγματικά ήθελα να κάνω.
TIP 1: Είναι πολύ χρήσιμο να φτιάξω μια λίστα με τα 5 πιο σημαντικά πράγματα στη ζωή μου και αυτά που θέλω να πραγματοποιηθούν μέσα στα επόμενα 1-2-5 χρόνια. Βλέποντας αυτή την ιεραρχία, ο στόχος που προσπαθώ να επιτύχω και δεν τα καταφέρνω συμπεριλαμβάνεται μέσα σε αυτά; Αν όχι, γιατί; Μήπως δεν είναι στα σημαντικά για τη ζωή μου αλλά κάτι που έχουν ορίσει οι άλλοι για εμένα και δεν το θέλω πραγματικά; Μήπως χρειάζεται εγώ να ορίσω το χρόνο μέσα στο οποίο θα το πραγματοποιήσω;
TIP 2: Τα 10 γιατί. Ένα γιατί ίσως δεν είναι αρκετό. Θυμάμαι όταν ήμουν στον κόσμο των επιχειρήσεων και ήθελα να πάρω μια προαγωγή και να γίνω μάνατζερ στην εταιρεία χρειάστηκε να γράψω 52 διαφορετικά γιατί – λόγους, γιατί ήθελα να πετύχω αυτό το στόχο. Αυτό το έκανε τόσο δυνατό που ήταν αδιαπραγμάτευτο το να μην το πετύχω. Αντίστοιχα 7 χρόνια πριν όταν χρειάστηκε να κόψω το κάπνισμα για θέμα υγείας, χρειάστηκε να κάνω μια λεπτομερή ανάλυση για να βρω το πότε, που και γιατί έχω την ανάγκη να καπνίσω.
Ας δούμε ένα παράδειγμα:
Θέλω να μειώσω το βάρος μου; Γιατί;
…γιατί θέλω να έχω περισσότερη ενέργεια; Γιατί;
…για να μπορώ να κάνω περισσότερα πράγματα κάθε μέρα. Γιατί;
…γιατί είναι σημαντικό για εμένα να δημιουργώ. Γιατί;
…για να μπορέσω να προσφέρω στον κόσμο όλα όσα μπορώ. Γιατί;
…γιατί νιώθω ότι έχω έρθει σε αυτό τον κόσμο για να προσφέρω. Γιατί;
…γιατί ποιο το νόημα της ζωής αν δε συνδράμω κι εγώ σε αυτό τον πλανήτη.
– μπορώ να σταματήσω εδώ και να καταλάβω ότι μια υγιή εικόνα του σώματος μου, δε σχετίζεται με το γεγονός ότι μου το λέει η κοινωνία, ο σύντροφός μου ή οι γονείς μου αλλά γιατί θέλω κάτι πολύ πιο ουσιαστικό και βαθύ. Επομένως, βρίσκοντας αυτό η φλόγα της επιθυμίας γίνεται ξαφνικά φωτιά και θέλω κάτι διακαώς.
Ποια είναι τα δικά σου γιατί; Αφιέρωσε χρόνο για να κάνεις αυτή την άσκηση. - ΠΩΣ ΘΑ ΤΟ ΕΠΙΤΥΧΩ;
Έχουμε μια τάση να λέμε ότι θέλουμε ή ότι πρέπει να κάνουμε κάτι χωρίς να δημιουργήσουμε ένα συγκεκριμένο πλάνο για να το επιτύχουμε. Είναι πολύ σύνηθες αυτό γιατί ο εγκέφαλος μας λειτουργεί παραπλανητικά για να αποφύγει να πάρει την ευθύνη.
Να ένα άλλο παράδειγμα: έχουμε αποφασίσει να βρούμε μια διαφορετική δουλειά. Ωραία, ακούγεται αρκετά απλό – όμως, πόσοι άνθρωποι μένουν στην ίδια δουλειά παρά την πρόθεσή τους; Αυτό συμβαίνει γιατί πολύ απλά πέρα από τη θέληση τους δε δημιούργησαν ποτέ ένα συγκεκριμένο πλάνο δράσης.
Ένα ημερήσιο – εβδομαδιαίο πρόγραμμα με συγκεκριμένες δραστηριότητες που θα οδηγήσουν στο στόχο.
Οπότε, πως θα γίνει πράξη αυτή η επιθυμία για νέα δουλειά; Ξεκλέβοντας 1-2 ώρες κάθε Σάββατο πρωί; Αναζητώντας αγγελίες – προκηρύξεις – εταιρείες που προσλαμβάνουν στην περιοχή; Κάνοντας δικτύωση με άτομα στο LinkedIn/Facebook/Twitter; Ανανεώνοντας το βιογραφικό; Δημοσιεύοντας το σε πολλαπλές πλατφόρμες εύρεσης εργασίας; Αναζητώντας πληροφορίες από μια εταιρεία που εξειδικεύεται σε αυτό;
Ποια πειθαρχημένα βήματα θα εγκαταστήσω στην καθημερινή ρουτίνα μου ώστε να με βοηθήσουν να πετύχω αυτό το στόχο. Μπορώ να εκτυπώσω ένα ημερολόγιο και να γράψω πάνω αυτές τις συγκεκριμένες ενέργειες.
Τι υπενθύμιση θα χρειαστεί να βάλω: στο κινητό μου; Σε post-it σε διάφορα σημεία στο σπίτι; Θα το μοιραστώ με κάποιο φίλο και θα τον ορίσω να μου το θυμίζει (accountability partner) όποτε τείνω να το ξεχνάω ή να παραπλανιέμαι; Και λέγοντας το τελευταίο, περνάμε στην 3η ερώτηση: - ΠΟΙΟΣ ΘΑ ΣΥΜΜΕΤΕΧΕΙ ΣΕ ΑΥΤΟ;
Ποιους χρειάζεται να ενημερώσω για την απόφαση μου που θα γίνουν οι σύμμαχοί μου και θα με βοηθήσουν για να το επιτύχω;
Αν θέλω να ξεκινήσω μια δεύτερη δουλειά, θα ήταν χρήσιμο να κάνω ένα οικογενειακό συμβούλιο και να ενημερώσω την οικογένεια μου ότι κάθε απόγευμα για 2-3 ώρες θα χρειαστεί να απουσιάζω από το σπίτι ή θα είμαι απασχολημένος.
Αν θέλω να μειώσω το βάρος μου, θα ενημερώσω τους φίλους μου ότι για ένα συγκεκριμένο διάστημα δε μπορώ να πηγαίνω στο αγαπημένο μας εστιατόριο ή να πίνουμε ποτά, το σύντροφο μου ότι θα χρειαστεί να κάνουμε διαφορετικά γεύματα και ότι ίσως κάποιες φορές μπορεί να έχω περισσότερο εκνευρισμό λόγω της υποθερμιδικής διατροφής.
Με αυτό τον τρόπο θα έχω συμπαράσταση και υποστήριξη και όταν βρεθώ στη δύσκολη στιγμή θα μπορέσουν να είναι εκεί για εμένα και να μου θυμίσουν τον αρχικό σκοπό μου.
Ας είμαστε ειλικρινείς, το να πετύχουμε κάτι το οποίο έχουμε προσπαθήσει επανειλημμένες φορές και δεν το έχουμε καταφέρει, χρειαζόμαστε όλα τα εφόδια που μπορούν να μας δοθούν.
Αν, όμως, τελικά δεν το καταφέρνουμε θα χρειαστεί να ξαναγυρίσουμε στο πρώτο ερώτημα: Είναι σημαντικό για εμένα αυτή τη στιγμή; Το να το πετύχω με εξυπηρετεί στην παρούσα φάση της ζωής μου ή στα μελλοντικά μου σχέδια;
Και αν όχι, τότε ίσως χρειαστεί να το αφήσω και να δω αν στο μέλλον θα έρθει από μόνο του.
Αν ναι, τότε ίσως χρειαστεί να αναζητήσω τη βοήθεια κάποιου ειδικού ψυχικής υγείας ώστε να δουλέψω βαθύτερα να δω ποιες είναι αυτές οι περιοριστικές πεποιθήσεις οι οποίες ανακόπτουν την προσπάθειά μου.
