Έχεις αναρωτηθεί ποτέ: «Αν πάω ένα ταξίδι, πόσο καιρό χρειάζεται να ταξιδέψω;»
Θα μου πεις: «Ναι! Έχω διαλέξει ποιος θέλω να είναι ο προορισμός, τι budget έχω, τι θα δω, τι θα γνωρίσω, τι νέες εμπειρίες θα ζήσω, τι θα ανακαλύψω και πως θέλω να νιώθω μετά.»
Κάπως έτσι είναι τα πράγματα και για την ψυχοθεραπεία. Η απάντηση είναι σχετική με τον άνθρωπο, την κατάσταση και την περίπτωση. Δηλαδή αν έχεις βρει τον κατάλληλο συνοδοιπόρο, ίσως να ήρθε η ώρα να κάνεις και το γύρο του κόσμου.
Πότε;
Πότε θα καλυφθεί το αίτημα μου ή θα κοπάσει η κρίση; Πόσες συνεδρίες χρειάζομαι για να νιώσω καλύτερα, καλά ή για να επιτύχω πλήρη ανάκαμψη; Τι σημαίνει πλήρη ανάκαμψη; Υπάρχουν κάποια προβλήματα που, ίσως, να χρειάζονται περισσότερο χρόνο άρα και περισσότερες συνεδρίες από κάποια άλλα. Πώς θα καταλάβω αν η ψυχοθεραπεία δε λειτουργεί; Και αν συμβαίνει αυτό, ποιο είναι το καλύτερο πράγμα που μπορώ να κάνω;
Είναι σημαντικό εδώ να ξεχωρίσουμε τη βελτίωση από την ανάκαμψη. Επίσης, είναι σημαντικό αν έχουμε τέτοιες απορίες να το συζητήσουμε με την/τον θεραπεύτρια,-τη μας. Επίσης, ας μη ξεχνάμε ότι έχουμε πολλούς λόγους να νιώθουμε καλύτερα και να λειτουργούμε κανονικά μετά από την πλήρη ανάκαμψη, αλλά έχουμε και λιγότερες πιθανότητες να κάνουμε όποια «υποτροπή».
Η βασική ερώτηση είναι πότε είμαι έτοιμη,-ο(ς) να ολοκληρώσω τις συνεδρίες μου στην ψυχοθεραπεία. Η απάντηση λοιπόν συνοδεύεται από πολλές υποερωτήσεις που σίγουρα περιλαμβάνουν το λόγο ή τους λόγους για τους οποίους δεσμεύτηκες στην ψυχοθεραπεία. Επίσης, πόσο καιρό σου πήρε για να νιώσεις καλύτερα και να αισθανθείς τα οφέλη της ψυχοθεραπείας. Τελικά, έβαλες εσύ δικούς σου θεραπευτικούς στόχους και αν ναι, πόσο μακροπρόθεσμοι μπορεί να είναι αυτοί;
Πόσο καιρό;
Υπάρχουν διάφορα ποσοστά που θα μπορούσαμε να αναπαράξουμε, αλλά ας κάνουμε τον παρακάτω διαχωρισμό. Πολλοί άνθρωποι κατά τη διάρκεια ή μετά από μία έντονη κρίση μπορεί να ζητήσουν βοήθεια. Αν έρθουν στην ψυχοθεραπεία απλά για να λύσουν αυτό το θέμα, αυτό θα τους πάρει ένα συγκεκριμένο αριθμό συνεδριών ο οποίος είναι διαφορετικός για κάθε άνθρωπο. Αλλά το πολύ σε ένα τρίμηνο, ή σε ένα χρόνο, ο στόχος θα έχει επιτευχθεί. Εδώ θα έχουμε πλήρη αποτελέσματα σε σχέση με το αρχικό αίτημα, αλλά η δουλειά δε θα έχει πάει σε μεγάλο βάθος.
Αν, όμως, κάποιο άτομο ερχόμενο στην ψυχοθεραπεία, παρατηρήσει ότι νιώθει καλύτερα και μπορεί να ανοίξει και άλλα θέματα, βαθύτερα που μπορεί να μην είχε επίγνωση για αυτά μέχρι χθες, μπορεί πραγματικά να κάνει ωραία και βαθύτερη δουλειά. Αυτό δεν σημαίνει καθόλου ότι είναι άρρωστος ή ότι έχει πολλά άλυτα θέματα. Αντίθετα, είναι ένας ευαισθητοποιημένος άνθρωπος που με αφορμή ένα μικρό τραύμα ή κρίση, παρατήρησε τη βαθύτερη αιτία, και δεν έμεινε μόνο στην ίαση της εφήμερης πληγής του.
Ταχύτητα
Τώρα ας μιλήσουμε για τις ταχύτητες. Οι μέθοδοι προσέγγισης διαφέρουν σε ταχύτητα, αλλά είναι σημαντικό να δούμε ποια μας ταιριάζει περισσότερο και όχι ποιά μέθοδος είναι πιο γρήγορη ή πιο αργή. Η ταχύτητα της δουλειάς, λοιπόν, είναι καθαρά στα χέρια του θεραπευόμενου ατόμου. Είναι σημαντικό, όμως, να αναφερόμαστε στις ανάγκες καλύτερα και όχι στις ταχύτητες των ανθρώπων, αφού δεν είμαστε μηχανές και νομίζω ότι κανείς μας δεν θέλει να είναι.
Για άλλη μία φορά καταλήγουμε στο ότι η βελτίωση επιτυγχάνεται με την παρουσία, τη δέσμευση του θεραπευόμενου, τους στόχους που βάζει το κάθε άτομο, τη διάρκεια των συνεδριών αλλά και την ένταση στην οποία ζεί και αντιδρά το θεραπευόμενο άτομο. Στα παραπάνω συμβάλλει επίσης και η συνολική ποιότητα ζωής ενός ανθρώπου, δηλαδή η δύναμη και η υποστήριξη που διαθέτει ένας άνθρωπος στη ζωή του. Το κάθε άτομο έχει τους δικούς του ρυθμούς επεξεργασίας και εξέλιξης ειδικά σε σχέση με τα θέματα που θέλει να επεξεργαστεί.
Όταν πρωτοδεσμεύσεσαι προφανώς υπάρχει μία επιτακτική ανάγκη για ανακούφιση από τα συμπτώματα.
Την ίδια στιγμή, ακόμα και αν δεν το καταλαβαίνουμε άμεσα, η ψυχοθεραπεία αποτελεί μια τεράστια επένδυση για την ψυχική υγεία και την πρόληψη των ψυχικών διαταραχών.
Αυτό που μπορούμε να σας πούμε με ασφάλεια για όλες τις περιπτώσεις είναι απλώς:
«Εμπιστεύσου τη διαδικασία».
Μην είσαι τόσο σκληρή,-ός με τον εαυτό σου, μην ανησυχείς άλλο. Μην ψάχνεις να βρίσκεις λύσεις μόνη,-ο(ς) αφού υπάρχουν άτομα να σε βοηθήσουν. Είμαστε όλοι άνθρωποι και είναι δύσκολες οι εποχές. Τα συναισθήματά μας είναι, επίσης, δύσκολα και είναι σημαντικό να μάθουμε να ξεπερνάμε τις δυσκολίες μας. Το να βγάλεις από μέσα σου αυτό που είναι δύσκολο, είναι συχνά πιο ανακουφιστικό. Είναι σημαντικό να επικοινωνήσεις ακόμη και τη δυσκολία σου. Ο ψυχοθεραπευτής θα σε βοηθήσει να βρεις τις δικές σου απαντήσεις και να νιώσεις ανακούφιση.
Ο χρόνος που θα αφιερώσεις στην ψυχοθεραπεία σου είναι καθαρά προσωπικό θέμα και εξαρτάται από τις ανάγκες σου, τους στόχους σου αλλά και τους πόρους σου. Ας μην ξεχνάμε ότι η ψυχοθεραπεία δεν είναι ο μόνο τρόπος για να λύσουμε ένα πρόβλημα αλλά και τρόπος ζωής. Με τον ίδιο τρόπο που κάθε μέρα πηγαίνουμε στο γυμναστήριο, τονώνουμε το σώμα μας, με τον ίδιο τρόπο ασκούμε την καρδιά και το μυαλό μας.
Νούμερα
Αν θέλουμε να βάλουμε νούμερα σε αυτό το θεραπευτικό ταξίδι θα μπορούσαμε να πούμε:
3-12 μήνες για ένα αρχικό αίτημα – αντιμετώπιση κρίσης
24-36 μήνες για ουσιαστικότερη επεξεργασία, διαχείριση και ανάπτυξη ψυχικής ανθεκτικότητας
5-7+ χρόνια για βαθύτερη 360ο θεραπεία και συνεχή αυτοανακάλυψη – αυτοφροντίδα
Η θεραπεία ολοκληρώνεται όταν το θεραπευόμενο άτομο έχει ολοκληρώσει τα αιτήματα / στόχους που έχουν θέσει από κοινού με τον θεραπευτή του και έχει αποκτήσει την ψυχική ανθεκτικότητα για να διαχειριστεί ό,τι κι αν προκύψει στην πορεία. Η συζήτηση για το πόσο θα διαρκέσει η θεραπεία είναι μέρος της διαδικασίας. Μετά την ολοκλήρωση, ο θεραπευτής παραμένει διαθέσιμος για όποτε το θεραπευόμενο άτομο τον χρειαστεί.
Ταυτόχρονα, είναι σημαντικό να ζητήσουμε από το θεραπευτή να δούμε και το πλαίσιο θεραπείας.
